Η Βαβυλωνία ή η κατά τόπους διαφθορά της ελληνικής γλώσσης

ΣΚΗΝΗ ΙΓ'

(Οι στρατιώται συνέλαβαν τον Αλβανόν και τον φέρουν εις την φυλακήν, όπου τον εξετάζει ο Αστυνόμος)

Ο Αλβανός, οι Στρατιώται, έπειτα ο Αστυνόμος.

ΑΛΒ. Πρα ορέ… άστο ορέ, πρα……..

ΣΤΡ. Προβάτιε διάολε.

ΑΛΒ. Άστο ορέ… φτου. αλλά μπελιάβερσιν.

ΑΣΤ. (Τρέχων εισέρχεται.) Γεράσιμέ μου!!

ΣΤΡ. Σκιάβ αφέντη.

ΑΣΤ. Όμορφα μη σας σκαπάρ' απ' τα χέργια.

ΣΤΡ. Όσκαι αφέντη· καλά τον έχουμε.

ΑΣΤ. Μπράβο Αντζουλή μου, Καντήλα μου, γιαμά σας μεριτάρει από εκατό τζικίνια.

ΣΚΗΝΗ ΙΔ'

(Ο Αστυνόμος εξετάζει τον Αλβανόν με ταχύτητα έμπροσθεν της φυλακής.)

Ο Αστυνόμος, ο Αλβανός και οι στρατιώται.

ΑΣΤ. Πινομή σου; το όνομά σου;

ΑΛΒ. Πώς το λένε ορέ εμένα; Τζέλιο Γκέκα.

ΑΣΤ. Πούθε είσαι.

ΑΛΒ. Γκέκα ορέ, Γκέκα.

ΑΣΤ. Άλλος διάολλος ετούτος – και γιατί μουρέ λάβωσες τον Κρητικό;

ΑΛΒ. Πω – γιατί να το λες ορέ έφαγες κουράδιαις, το χτύπησες ψύχα ψύχα.

ΑΣΤ. Εγώ μουρέ; να ξαφνικό να σ' ούρτη.

ΑΛΒ. Ορέ εσύ εγώ, εγώ εσύ, πώ χτύπησες Κριτίκα. γιατί να το τρως κουράδιαις

ΑΣΤ. Όρσαι κοπλιμέντα! (Προς τους στρατιώτας.) Βάλεττο νε μέσα αρέστο.

ΑΛΒ. Ορέ Αστρονόμο! = πρα πώς το κάνεις έτζι ορέ; πού ορέ να το πηγαίνη μέσα;

ΑΣΤ. Στη φυλακή Μπώγια.

ΑΛΒ. Πω να το κρένης πρώτα ορέ = π' ούναι Κρητίκα να το φέρνης κι' εκείνο ορέ.

ΣΤΡΑΤ. – Μέσα, μέσα……

ΑΛΒ. Άστο, ορέ! μην το τραβάς – αλλά μπελάβερσι.

ΣΤΡ. (Τον φυλακίζουν και αναχωρούν.)

ΣΚΗΝΗ Ις'

Ο Ανατολίτης και οι λοιποί (έσωθεν της φυλακής.)

ΑΝΑΤ. Γλυτώσαμε, γλυτώσαμε, πιάσανε Αρβανίτη νάτο φέρανε χάψι και εκείνο.

ΧΙΟΣ. Έφεραν τονε του διαβόντρο το γυιό;

ΑΝΑΤ. Νάτος, νάτος κύταξε μάτγιά του=σαν αζτζιζμένη κάτα γιαλίζουλε – σακίν να μην τονε λαλήση κανείς.

ΑΛΒ. (Πλησιάζει) Για σας ορέ.

ΟΛΟΙ. Καλώς ώρισες καπετάνιο.

ΑΛΒ. Πω τι κάνεις σκοτεινά; πρα άνοιξες ορέ το παραθούραις να γλέπης ψύχα.

ΠΡΑΞIΣ Δ'

ΣΚΗΝΗ Α'

(Η ερωμένη του Κρητικού συνοδευμένη με την γραίαν τροφόν της ζητεί να επισκεφθή τον εραστήν της εις το αστυνομικόν κατάστημα)

Γαρούφω και Κανέλλα.

ΓΑΡ. Αυτούν για έ αι πηδάκι μου· δώ, η αστρονομίγια.

ΚΑΝ. Εδώ κανείς δεν φαίνεται, μηδέ ψυχή καμμία, τρομάρα μου πώς θα τον διώ μανούλα μου πεθαίνω.

ΓΑΡ. Κράτ' την καρδιά σου κόρη μου……

ΚΑΝ…..Ωχ τώρα τι να γένω, ξέρεις πόσο πικραίνουμε.

ΓΑΡ…….Το πικάζω δα παιδί μου. σκούπισ' τα μάτγια σου και μη κλαις.

ΚΑΝ…….Πώς θα σε διώ ψυχή μου. ο Αστρονόμος ποιος είναι;

ΓΑΡ…..Αυτός που σε κυττάει; αυτός που γλέπει σα χαζός.

ΚΑΝ…….Γιατί δε μας μιλάει.

ΟΛΟΙ. Δεν ανοίγουνε τα παράθυρα.

ΑΛΒ. Πω, πω, να φύγης ορέ – πρα θα σκάβεσαι ορέ ψύχα.

ΑΝΑΤ. Σώπα – τώρα τ' αύγουμε όξου.

ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ I'. ΠΡΑΞΕΩΣ

ΣΚΗΝΗ Β'

(Η Κανέλλα ερωτά τον Αστυνόμον περί του εραστού της αυτός δε τη προτείνει να τον ερωτευθή)

Κανέλλα και ο Αστυνόμος.

ΚΑΝ. Κυρ αστρονόμο μου να ζης π' ούναν το Κρητικάκι;

ΑΣΤ. Σαράντα χρονών άνθρωπον τον έκαμες παιδάκι, και τι τον έχεις;

ΚΑΝ. Ξάδελφο να τον ιδιώ λιγάκι.

ΑΣΤ. Απέ τζη φίναι είναι κι' αυτή, όμορφο πραγματάκι, μωρ' δεν κυττάς τα μάτγια τζη, μωρ' δεν γλέπεις παρέντζα ¹⁹⁸ με φαίνεται η Βένερε ¹⁹⁹ που είδα στη Φιορέντζα; μωρ' δεν κυττάς το πέτο τζη ²⁰⁰, δε γλέπεις τα βυζιάτζη, μωρ' δεν κυττάς τα πράτζα τζη, δε γλέπεις τα μαλλιά τζη, μωρ' δεν τα γλέπεις ούλα τζη; μ' ούφυγε το τζερβέλο ²⁰¹, πουλώ τα ρούχα μου γι' αυτή, πουλώ και το καπέλο. Ντσόγια μου, άφσ' τον κρητικό· κάμε τ' αμόρ ²⁰² μ' εμένα.

ΚΑΝ. Ποτές δεν καταπιάνομε, φράγκο εγώ με σένα. Εκείνον είπες γέροντα κι' εσύ είσαι πγιο γέρος.

ΑΣΤ. Τριάντα χρόνους τώρα κλειώ, το φετεινό το θέρος, μη γλέπεις τα άσπρα μου μαλιά και τα άσπρα μου τα γένεια, η πίκραις μου τ' ασπρίσανε· και των πολέμων γ' έννοια, μα γώ για την αγάπη σου κυρά μ' τα κολορίρω ²⁰³, με τζη βαμμίναις τρίχαις μου σα νιος σε φαβορίρω ²⁰⁴.

ΚΑΝ. Δεν κάμω έρωτα; ποτέ μου κύρ λελέγκο.

ΑΣΤ. Ό,τι αγαπάς Κυρία μου πρόντος ²⁰⁵ είναι ντελέγκο, και πγιο καλ' είν' οι κρητικοί τζόγια μου απ' τζη φράγκους. Οι φράγκ' είν' πγιο γαλάντιδες από εκειούς τζη άλλους. Μόν δόσαι, την παρόλα σου.

ΚΑΝ…….Τι λες δεν απεικάζω, τον ξάδελφόν μου αν δε δγιω απ' τον καϊμό μου σκάζω.

ΑΣΤ. Γιαμά χερούργος θα γενής για να τον εγιατρέψης, Κι' εμένα απεφάσισες για να με φαρμακέψης;

ΣΚΗΝΗ Γ'

Ο Αστυνόμος μόνος.

 
ΑΣΤ. Γλέπεις μουρέ το διάολο αμόρ' οπού του έχει;
  Το δάκρυ απ' τα μάτγια τζη σαν το ποτάμι τρέχει.
  Γλέπεις γιαμά σεσιμπιλτά ²⁰⁶ αμόρ δε πρίμα κλάσε ²⁰⁷
  Τέτοια αμορόζα ν' άχες μια φελίτζες ²⁰⁸ ήθες ν' άσαι.
  Τούττο μίο ποσίμπιλε ²⁰⁹ κάμω το παν τζη τάζω,
  Να γένω αμορόζος τζη.. θα γένω.. νον ζε κάζο.
 

ΣΚΗΝΗ Δ'

(Η Κανέλλα επισκέπτεται τον Κρήτα.)

Κανέλα, Κρης και Γαρούφω.

ΚΑΝ. Λιγώθηκα μανούλα μου νερό δο μου λιγάκι.

ΓΑΡ. Έλα σ' το νου σου κόρη μου δα, μη γίνεσαι παιδάκι.

ΚΑΝ. Έτζ' όλπιζα για να σε διω; ωχ τι να κάμω τώρα;

ΚΡΗΣ. Να ξεμυστέψω ήθελε πούρι αυτήν την ώρα, Γιάντα δεδίμ ξανάζησα ο θιος που το κατέχει, κ' όπι' όχει μέραις απ' τον θιο χάρο δεν απαντέχει. Διαλέ τζ' αποθαμμένοι του εκείνου τ' Αρβανίτη, που μ' ούδωκε τη μπαλουτιά.. και ν' άταν δα στη Κρήτη, τον εξεμύστευγα δεδίμ τον έπεμπα στον άδη τον Λιάπη τον σκυλόπιστο κι' ας πέφταμε ομάδη.

ΓΑΡ. Πηδάκιμ' πού σε βάρεσε;

ΚΡΗΣ. Εδά δεμίμ στη χέρα.

ΚΑΝ. (Παρατηρεί την πληγήν) Ξέσκουρα είναι τίποτα.

ΓΑΡ. Να μην τον γεύρ' ημέρα.

ΚΑΝ. Να γιάνης θέλεις γλίγωρα καθόλου μη φοβάσαι, ως το πουρνό θ' άσαι καλά – και μη πολύ λυπάσαι.

ΚΡΗΣ. Ο θιος δεδίμ και ο λόγος σου να γιάν' ως το σαββάτο, κουρπάνι σφάζω κια ολιάς ένα κριό βαρβάτο.

ΚΑΝ. Πέντε κριάργια να σφαγούν δέκα για τη ζωή σου, Να τα μοιράσης στους φτωχούς όλα για τη ψυχή σου.

ΓΑΡ. Για ο ντετόρος μας περνά θέλεις να τον φωνάξω;

ΚΑΝ. Φώναξέ τον, μανούλα μου.

ΓΑΡ. Στέκα να τον κράξω.

ΣΚΗΝΗ Ε'

(η Γαρούφω φωνάζει τον αμαθή ιατρόν παρερχόμενον.)

Η Γαρούφω και ο Ιατρός.

ΓΑΡ. Ξεχώτατε, ξεχώτατε.. 'δώ για.. απάνου έλα.

ΙΑΤ. Οκεμπέλα ποιος είν' άρρωστος εδώ μέσ' την αστυνομία.

ΓΑΡ. Ο Μανολιός ντετόρο μου.

ΙΑΤ. Ευθύς φλεβοτομίγια.

ΣΚΗΝΗ ς'

(Ο αμαθής ιατρός επισκέπτεται τον Κρήτα.)

Ιατρός, η Κανέλλα, ο Κρης και η Γαρούφω.

ΙΑΤ. Και ποίος είναι ο άρρωστος; κουράγιο.. έχεις ζάλη;

ΚΡΗΣ. Έχω μαθές και με πονεί.

ΙΑΤ. (Κρατών τον σφυγμόν) Φούτρε……σερβιτζιάλι.

ΚΡΗΣ. Πονεί δεδίμ κ' η χέρα μου.

ΙΑΤ. Πονεί σου το κεφάλι;

ΚΡΗΣ. Πονεί με δα κατέχ' ο θιος.

ΙΑΤ. Κι' άλλο σερβιτζιάλη, μη σε πονούν τα κόκκαλα; μη σε πονεί η μέση;

ΚΡΗΣ. Πονούνε δα δεδίμ κ' αυτά.

ΙΑΤ. Η κάψα δε θα πέση. Κρέσαι τα σερβιστιάλε από μισή δουζίνα. αβδέλαις καμμία κατοστή και γιατρικά απ' τα φίνα. Έχεις σκουτούρα τανιτιά; σ' έρχεται να ξεράσης; νυστάζεις βήχεις σ' έρχεσαι μια κοπανιά να σκάσης;

ΚΡΗΣ. Ναι, ναι δεδίμ μου έρχεται· ούλα ναι με πονούνε. ακόμας και τα δόντιά μου, κ' αυτά δεδίμ κουνούνε.

ΙΑΤ. Κακά σημάδια κάκιστα· φούρτε κακά θα πάει, να γλέπω και τη μήτη του σα φυσερό φυσάει. βάλτε του συναπίσματα, και πέντε σερβιτζάλια, γιατί αν τον αφήσεται θα είναι σε κακά χάλια, νάτε και ντυοικούαμο, πουρπούρια δικιτάλε, όποιο, ασσαφέτιδα, γάλβαλο, σέμεν σάντο, τεντούραμ, δι κασμόριουμ και το καρδιοσάντο, σπίρτουμ κακολάριαμ, και την τεντούρα λάκκα, φλορ δι σαρτούνο, λαύδανο, τζερότο τάκα μάκα. Ούλα αυτά να βράσουνε, να πίν' από μια κούπα. βράστε και λαπατόριζες, και κάμτε του μία σούπα, και μια μαγιάτικη σβουνιά κωλείστέ του στη ράχη, καπνίστε τον με πότερα, να σπάση το συνάχι, υτά είναι τα γιατρικά οπού θα πάρη τώρα, και τρία βυζικάντια βάλτε του σε μία ώρα.

ΚΑΝ. Και τ' είν' η αρρωστία του ντετόρο μου να ζήσης, ξήγα το μας το πάθος του να μας καλοκαρδίσης.

ΙΑΤ. Το πάθος τ' είναι γαστρικά, και περιπλεγμονία. φέμπρε μαλίνια, πούντρικα, νεβρόζα, ζγαραντζία, έχετε να με δώσετε καμμιά καλή ρακίτζα;

ΓΑΡ. Έχουμε, να δετόρο μου πγιε με τη μποτηλίτζα.

ΙΑΤ. Χαιρόμενες εβίβα σας· περαστικά τ' αρρώστου, αν θέλη τίποτες φαγί, τη σούπα μόνε δος του, διέτα, νηστείγια φοβερή, τίποτες να μη φάγη, γιατί αν δεν προφυλακτή στον άδη θε να πάγη, κρομύδια π' ουν μαλαχτικά, πράσα καλά βρασμένα, δόστε του το ζουμάκι τους· καλά ν' αν σουρομένα, χαιράμεναις έχετε για. Αύριο πάλ' ερχέμε.

ΓΑΡ. Να ζήσης να σ' εχέμε.

ΣΚΗΝΗ Ζ'

Κανέλα και Γαρούφω

ΚΑΝ. Γυιέμ τι δετόρος; τι κακαλός; αμ' τι χρυσός;

ΓΑΡ. Ούλη την έπειε τη ρακή.. ι……Στοχιά του.

ΚΑΝ………………..Ας ην με την υγιά του.

ΓΑΡ. Στάλα ρακή δε μ' άφηκε, το σβούριξε ως τον πάτο, εν ψύχα και πολυλογάς.

ΚΑΝ. Σώπα και στέκει κάτω· θυμάσαι τι παράγγειλε πάσ' ένα τ' όνομά του; γιατ' άλλα τ' άπε φράντζικα κ' άλλα περί γραμμάτου.

ΓΑΡ. Τα βιζιγάντια μοναχά, τα πράσα, της αβδέλαις,

Τη φάβα και τα λάπατα.

ΚΑΝ…..Αμέ της καραμέλαις;

 
ΓΑΡ. Και εκείναις ναι τζ' αστόχησα, και το σερβτζιάλι,
Και τη μαγιάτικη σβουνιά, τα σκόρδα στο κεφάλι.
 

 
ΚΑΝ. Δεν τον φωνάζεις ν' ανεβή για να μας τα θυμίση;
Να μας τα πη ρωμαίικα και να μας τα ξηγήση;
 

ΓΑΡ. Εκείνος τώρα έφυγε.

 
ΚΑΝ……..Όχι στην πόρτα στέκει.
Πρόφταξε φώναξέ τονε προτού να πάη παρέκει.
 

ΓΑΡ. Ξεχώτατε, ξεχώτατε, κόπιασε να σε δγιούμε, κόπγιασε μέσα γλήγωρα, κάτι θε λα σε πούμε.

ΣΚΗΝΗ Η'

(Ο ιατρός εισερχόμενος, καθ' εαυτόν.)

 
ΙΑΤ. Κακή δουλειά έναι αυτή, ο άρρωστος πεθαίνει.
Αν δεν τον καταφτάξουνε, άφευκτα την παθαίνει.
Του κόσμου η αστένειαις σ' αυτόν εμαζωχτήκαν.
Τι διάβολο να πη κανείς; όλαις σ' αυτόν εμπήκαν.
Ας έμπω πγια να τόνε δγιω να πάρω και παράδες.
Με τέχνη θέλουν γδύσιμο αυτοί οι μασκαράδες.
Διαμάντια γλέπω και φορεί, κάτι δακτυλιδάκια,
Φυσάει η γυναίκα του θε ν' άχη και φλωράκια.
 

ΣΚΗΝΗ Θ'

Ιατρός, η Κανέλλα και η Γαρούφω.

ΙΑΤ. Ώρα καλή…. τι πάθετε;

ΚΑΝ……….Πάμε να τρελαθούμε.

ΓΑΡ. Όσ' άπες τα ξεχάσαμε πού να τα θυμηθούμε.

 
ΙΑΤ. Κι' εγώ όλα τα ξέχασα, τίποτε δε 'θυμούμε.
Ένα σωρό βοτανικά, πού να τα συλλογιούμε;
Τα συναπίσματα ευθύς, το μπάνιο, της αβδέλλαις.
Σερβιτζιάλια, αίματα, γκόμα και καραμέλαις.
Ο άρρωστος δεν είν' καλά κράξται κ' ένα μπαρπέρη.
Πάρτε του αίμας γλήγωρα απ' το ζερβί το χέρι.
 

ΣΚΗΝΗ Γ

(Εν ώ ο ιατρός ομιλεί, εισέρχεται ο Αστυνόμος τον επιπλήττει και τον αποβάλλει)

Ο Αστυνόμος και ο Ιατρός.

 
ΑΣΤ. Πού μου την εσπουδιάρισες ²¹⁰ αυτήν τη γιατροσύνη,
Μωρ' σορ γιατρέ στη μπίστη σου και τι χειρουργοσύνη;
Και λες πως η λαβωματιά είν' περιπλεμονία,
και πούτριτα και γαστρικά και φέμπρε σγαραντζία;
Μιαν ώρα εγώ τζη άκουγα, τζη τζαρλαταναρίαις,
Οπού τζη ορδινάριζες ²¹¹ με τζη κατεργαρίαις.
 
 
ΙΑΤ. Φούτρε χειρούργος είμ' εγώ μάμος δετόρ τζαλάπας.
Περίφημος εις τον Πασσά του κάστρου της Ανάπας.
 
 
ΑΣΤ. Μουρ' εγώ δε σ' αρωτώ, διαόλλου τζαρλανάτο,
Αν επροπάτησες μαζύ και με τον Ταμερλάνο. ²¹²
Πες μου πού εσπουδιάρισες; σε ποια Ακαδημία;
Στον Μον Πελέ, στην Μπάδοβα, γη μέσ' τη Βενετία;
 
 
ΙΑΤ. Εδιάβασα του Ρομπισόν, φούτρε! την ιστορία,
Κογιόν! του Αριστότελε την οστρακολογία,
Και του Σωκράτ' αφορεσμούς, την παθιακολογία,
Φούτρε του Μπρουμ και του Τισότ τα είκοσι βιβλίγια,
Τ' ογκόλφι της ιατρικής την φαρμακοποιίγια
Τι και αν δεν εσπούδαξα εις την Ακαδημίγια;
Ζε βουρ ασούρ οπού παντού η γιατρικ' έναι μίγια.
 
 
ΑΣΤ. Μουρ' εγώ δε σ' αρωτώ α διάβασες στορίαις,
Φυλλάδαις του Μπερτόδουλου και φαρμακολογίαις;
Έχεις περκγάμα δίπλωπα απ' την Ακαδημία,
Γη τζαρλατάνος προπατείς με την καρτερίαν;
 
 
ΙΑΤ. Επήγα και εις τον Αγά της Πέργαμος επέρσυ,
Και γιάτρεψα την μήτη του οπ' ούταν για να πέση.
 
 
ΑΣΤ. Ώρσε γιαμά δυω φάσκελα ς' τα μάτια του Αγά σου.
Πες με οπού να κάτζουνε διαόλοι ς' τα μυαλά σου.
Μουρέ κανάγια δίπλωμα, πατέντα 'γώ σου λέγω,
Μισέρ Αγάδες δε ρωτώ' Πασσάδες δε γυρεύω.
 
 
ΙΑΤ. Έχω πατέντα βίβγια να δγιε τηνε.. 'μπροστά σου,
Ορίστε, παρατήρησε ιδές πατέντα……..
 
 
ΑΣΤ…………Στάσου.
Αυτ' είναι τζη βενέτικας Τηργιάκας η ρετζέτα.
Βρε ιμποστόρα ²¹³ δεν είναι της γιατρικής πατέντα.
Δεν γλέπεις το Σαν Μάρκο τζη ζουγράφισμέν' απάνω;
Φάσκελα ς' την πατέντα σου!! διαόλου τζαρλατάνο.
Άμε καλλιά σου απ' εδώ…. Μπιρπάντε……
 
 
ΙΑΤ………….Δεν πηγαίνω.
 
 
ΑΣΤ. Αμέ καλλιά σου διάολε ς' τον άλυσο σε δένω,
Να μην πατήσης πγια εδώ γιατί θα σε ξυλίσω.
Και ούλα σου τα γιατρικά ς' τη χρεία θα τα χύσω.
 
 
ΙΑΤ. Πλερώστε με τα γιατρκά πλερώστε και την κούρα,
Όλα αυτά κοστίζουνε πενήντα πετσεδούρα ²¹⁴.
 
 
ΑΣΤ. Ώρσαι πενήντα φάσκελα…. ντελόγκο όξου εύγα,
Μομέντο ²¹⁵ δώ να μη σταθής.. άμε καλλιά σου φεύγα,
Μα τζ' Άγιους Πάντες παρευτύς θε να σε αρεστάρω,
Γιαμά και ς' το κριτήριο θε να σε ακουζάρω,
Π' ούσαι χασάπης μοναχά, μπόγιας κι' ιμποστόρος·
Κ' όχι χειρούργος καθώς λες, και μάμος και δετόρος.
 
 
ΙΑΤ. Ω φούτρε σάκρε νον δε διού. γιατί δε με παγάρεις;
Γιατί με βρίζεις Κύργιγιε;
 
 
ΑΣΤ…….. Γιατ' είσαι κατεργάρης.
 
 
ΙΑΤ. (Με θυμόν.) Να με πλερώσης Κύριε.
 
 
ΑΣΤ………Θέλει και παγμέντο (πληρωμήν.)
Γιαμά σου δίνω χαστουκιαίς και γλέπεις τραταμέντο
 

(Σηκώνει την χείρα να τον κτυπήση ο δε ιατρός αναχωρεί.)