Gezondheid uit de apotheek van God

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid voor ¼ l. kokend water, opgieten en kort laten trekken.

BRANDNETELTINCTUUR: In de lente of de herfst worden de uitgegraven brandnetelwortels met een borstel gereinigd en fijngesneden; men vult er een fles mee. Daarover giet men graanjenever van 38% tot 40% en laat 't 14 dagen op een warme plaats trekken.

VOETBADEN: Telkens twee handen vol goed gewassen en uitgeborstelde wortels en verse brandnetels met stengels en bladeren 's nachts in 5 l. water opzetten en de volgende dag tot tegen het kookpunt brengen. Daarin gedurende 20 minuten zo warm als men verdragen kan de voeten baden. De brandnetels blijven in het water tijdens dit voetbad. Hetzelfde voetbad kan men nog 2 tot 3 maal, telkens weer opgewarmd, gebruiken.

HAARWASSING: 4 tot 5 maal twee handen vol gedroogde brandnetels worden in een pot van 5 l. koud water opgezet en met een kleine vlam langzaam aan het koken gebracht. Dan 5 min. laten trekken. Als men

de brandnetelwortel gebruikt zet men er twee handen vol 's nachts in koud water van op, brengt het de volgende dag aan het koken en laat het 10 min. trekken. Bij deze manier van haarwassen moet groene zeep gebruikt worden.

Daslook

(Allium ursinum)

Elke lente brengt nieuwe hoop op zonneschijn en warmte. Innerlijk zijn wij weer blij en opgeruimd. Wij zijn blij om het eerste groen en de jubelende vogels en ervaren dat alles met een dankbaar hart als een geschenk van onze Schepper. Bij het zien van deze groene weelde zouden wij een lente-kuur moeten nemen; een bloedzuiverende kuur moeten doen om de afvalstoffen uit te drijven en ons lichaam een gezondmakende en een niet te versmaden opfrissing te geven.

In het bijzonder het daslook, ook wilde knoflook genoemd, dat tot de eerste lenteboden behoort. Zijn helgroene, lancetvormige glanzende bladeren, die op meiklokjes lijken komen uit een langwerpige knol die met witte doorschijnende velletjes omgeven is. De gladde helgroene stengel met zijn witte bloesemtros kan ± 30 cm. hoog worden. Daslook groeit uitsluitend op humusrijke, vochtige weiden, in schaduwrijke en vochtige dalen, onder kreupelhout, in loof- en bergbossen. Men ruikt zijn sterke knoflookgeur nog voor men de plant te zien krijgt. Deze geur heeft het ook de naam van »wilde knoflook« bezorgd en belet ons daardoor het te verwarren met bladeren van de meiklokjes en zeer zeker met de giftige herfsttijloos.

Heel vroeg in het voorjaar zijn veel vochtige loofbossen bedekt met de groene bladeren van het daslook. Zij komen in april en mei, dikwijls nog vroeger, uit de grond. Maar de bloesems zijn pas vanaf half mei tot juni te zien. Geweldige geneeskrachten sluimeren in het daslook en men zegt dat zelfs beren na hun winterslaap er naar op zoek gaan, om er hun maag, darm en bloed mee te reinigen. Daslook heeft bijna dezelfde eigenschappen als onze knoflook, maar het is nog geneeskrachtiger. Het is bijzonder geschikt voor een zuiveringskuur in de lente en ‘t helpt chronische huidziektes te bestrijden.

Omdat de bladeren bij het drogen hun geneeskracht verliezen, worden zij voor de bloedreinigende lentekuur vers gebruikt. Men snijdt ze fijn en strooit ze op de gesmeerde boterham, men hakt ze fijn en doet ze (ongekookt) bij de soep, op de aardappelen, en bij andere spijzen waarvan men anders de smaak met peterselie verbetert. Men kan deze bladeren ook als spinazie of als sla gebruiken. Als men er wat te veel van gebruikt kunnen ze een bijtende smaak veroorzaken en men zou ze dan met brandnetels moeten mengen.

Men plukt de bladeren van april tot mei, nog vóór de bloei, de ajuintjes in de late zomer en de herfst. Daslookknolletjes kan men net als knoflook gebruiken. Mensen met een gevoelige maag doen er goed aan bladeren en knolletjes fijngesneden, twee tot drie uur in warme melk te laten trekken en dan die melk met kleine slokjes op te drinken.

Om heel het jaar daslook in huis te hebben kan men daslookgeest maken. (Zie: Algemene Richtlijnen.) Daarvan neemt men elke dag 10 tot 12 druppels met water. Zulke druppels verhelderen het geheugen, voorkomen aderverkalking en weren vele andere kwalen.

Daslook werkt gunstig op de maag en darmen. Zowel bij akute en chronische diarree, ook als deze met gasvorming en kolieken gepaard gaat, is daslook goed, ook bij verstopping indien die door innerlijke verkramping of verslapping van de darmen veroorzaakt wordt. Wormen, zelfs spoelwormen verdwijnen na enige tijd door het gebruik van daslook. Door verbeterde darmwerking verdwijnen ook kwalen, die dikwijls bij oude mensen voorkomen of door overdadig eten, door luie darmen of overladen maag veroorzaakt worden. Hartstoringen, slapeloosheid die door de maag veroorzaakt wordt, maar ook kwalen die door aderverkalking of hoge bloeddruk veroorzaakt worden, zoals b.v. duizeligheid, zwaar hoofd, of benauwdheid. De te hoge bloeddruk vermindert langzaam aan. Daslookwijn (zie: Algemene Richtlijnen) is voor alle mensen met chronische bronchitis en de daarmee in verband staande moeilijkheden bij het ademhalen een geweldig geneesmiddel. Zelfs bij vaste hoest laat hij het slijm in de borst los komen en verdrijft ademnood. Ook bij long- en waterzucht, waar oude mensen dikwijls aan lijden, is dit middel zeer aan te bevelen. Bladeren vers gebruikt, reinigen de nieren en de blaas en bevorderen de urineafscheiding. Moeilijk genezende wonden met vers looksap ingewreven, genezen vlug. Zelfs zieke kroonslag-aders vinden er beterschap bij.

Daslook is een nooit hoog genoeg geprezen bloedreinigend middel dat vooral bij chronisch onreine huid goed helpt. De Zwitserse natuurgeneesheer kruidenpastoor Künzle prees de plant als volgt: »Zij reinigt heel het lichaam, drijft zieke, vastzittende stoffen uit, maakt bloed gezond, verdrijft en vernietigt giftige stoffen. Sukkelende mensen met huiduitslag, bleke gezichten, kliergezwellen en reuma zouden daslook als goud moeten waarderen. Geen kruid ter wereld is zo werkzaam om maag, darmen en bloed te reinigen. Jonge mensen zouden opbloeien als rozenhagen in de zon, en groeien als dennenscheuten.« Künzle zegt verder dat hij gezinnen kent: »Die vroeger het hele jaar door ziek en vol uitslag en korsten waren, met knobbels over het hele lichaam, zo bleek zagen alsof zij uit hun graf door de kippen blootgescharreld waren, en die na een langer gebruik van deze heerlijke gave Gods er weer helemaal gezond en fleurig uitzagen.«

GEBRUIKSAANWIJZING

ALS KEUKENKRUID: Verse daslookbladeren worden zoals bieslook of peterselie fijngesneden en op het brood, in de soep, in saus, in sla of op vleesspijzen gestrooid.

DASLOOKGEEST: Fijngesneden bladeren of knolletjes losjes vullen in een fles, daar 38% tot 40% graanjenever over gieten, 14 dagen in de zon of bij de haard laten trekken. Vier maal daags 10 tot 15 druppels in water gebruiken.

DASLOOKWIJN: Neem een handvol fijngesneden bladeren, kook die eventjes in ¼ l. witte wijn, zoet naar smaak met honing of siroop en drink deze wijn overdag langzaam slokje voor slokje.

Gele dovenetel

(Lamium galeobdolon)

Deze plant groeit in vochtige bossen, langs sloten, onder struikgewas, aan hagen en kanten, op stortplaatsen en schaduwrijke plaatsen, overal waar ook de brandnetel groeit. Hij bloeit in april en mei en in het gebergte ook later. Uit de overblijvende wortel schieten stengels op van maximaal 50 cm. hoogte, met kruisgewijs tegenover elkaar staande, eivormige, ingekerfde bladeren. De bloesems staan in trosjes in de oksels van de bladeren.

De witte dovenetel vindt men als onkruid op de wegen, op stortplaatsen en bermen. Thee van witte dovenetel helpt bij kwalen in de onderbuik en men-struatiemoeilijkheden, indien men er overdag twee kopjes van drinkt. Hij werkt ook bloedzuiverend, helpt tegen slapeloosheid, door zenuwachtigheid veroorzaakt, en is een probaat middel tegen alle mogelijke vrouwenziektes. Vrouwen die met moeilijkheden in hun onderbuik sukkelen en ook jonge meisjes zullen deze thee zeer kunnen waarderen.

Bloesems en bladeren van de gele dovenetel worden voor dezelfde ziektes gebruikt; vooral slechte urinelozing, brandend gevoel en moeilijkheden bij het urineren, zware nierziektes en waterdrang naar het hart. De bloemen worden gebruikt bij stoornissen in de spijsvertering bij scrofulose en huiduitslag. Men drinkt daartegen een beker thee in de voormiddag. Omslagen van deze thee helpen bij zweren en spataderen.

De gele dovenetel mag bij verlamming van de blaas bij oudere mensen aanbevolen worden, en verder ook nog bij blaasontsteking en nierontsteking. Een zitbad met een aftreksel van de gele dovenetel toegevoegd, is bijzonder aangenaam.

Bij ongeneeselijke nierverschrompeling en nierspoeling en ook bij aansluiting op een kunstnier levert gele dovenetel, in gelijke delen met kleefkruid (walstro) en guldenroede vermengd, goede resultaten.

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid op ¼ l. water, opgieten en kort laten trekken.

OMSLAGEN: 3 opgehoopte theelepels kruid op ½ l. water, opgieten en kort laten trekken. Met het aftreksel doeken bevochtigen en warme omslagen geven.

ZITBADTOEVOEGSEL: Zie: Algemene Richtlijnen: Zitbaden (de gehele plant gebruiken).

MENGTHEE: Gele dovenetel, kleefkruid, en guldenroede in gelijke delen mengen, 1 overvolle theelepel kruiden op ¼ l. water. Opgieten.

Duizendblad

(Achillea millefolium)

Duizendblad is als geneeskruid uit ons leven niet meer weg te denken. Weliswaar is het duizendblad een goede helper bij alle mogelijke ziektes, op de eerste plaats echter is het duizendblad een geneeskruid voor vrouwen. Ik kan vrouwen niet genoeg het duizendblad aanbevelen. Pastoor Kneipp zegt in een van zijn werken: »Veel leed zou onze vrouwen bespaard blijven als zij duizendblad zouden gaan gebruiken.« Of het nu om een jong meisje gaat dat onregelmatige menstruatie krijgt, of een vrouw die in de overgangsleeftijd (climacterium, »keren der jaren«) verkeert of die periode al achter de rug heeft; voor elke vrouw, jong of oud, is het van belang telkens nog eens een kopje duizendbladthee te drinken. In ieder geval beinvloedt duizendblad het onderlichaam van vrouwen zéér positief, zodat zij als zij wandelen gaat, door bos of park niets beters kan doen, dan een bosje vers duizendblad te plukken. Duizendblad groeit in overvloed op weiden, smalle veld-weggetjes en wegen, aan de rand van graanvelden enz. Het draagt witte of rozerode bloemen en ruikt wrang aromatisch in de zon. In elk geval moet men de bloemen bij sterke zonnenschijn plukken, omdat dan het gehalte aan vluchtige olie, dus ook de geneeskracht het hoogste is.

Ik ken een jonge huisvrouw, tegen wie plotseling gezegd werd, dat zij kanker in de onderbuik had. Zij kreeg reeds kobaltbestralingen. Haar familie kreeg van de artsen de vreselijke meedeling te horen, dat zij ongeneesbaar ziek was. Ik dacht aan de raad van pastoor Kneipp bij vrouwenziektes in het onderlichaam, en raadde die jonge vrouw aan duizendbladthee te drinken, zoveel zij verdragen kon. Hoe verheugd was ik toen ik nog geen drie weken later bericht kreeg, dat het zeer goed met haar ging en dat zij langzaam maar zeker haar normale gewicht terugkreeg.

Bij eierstokkenontsteking gaan de pijnen dikwijls al met het eerste duizendbladzitbad weg, geleidelijk verdwijnt ook de ontsteking. Even afdoende zijn zulke baden bij in bed plassen van oudere mensen en kinderen, en bij witte vloed. In zulke gevallen moet men bovendien elke dag nog twee koppen duizendbladthee drinken.

Bij baarmoederverzakking neemt men eveneens lange tijd duizendbladzitbaden en drinkt men bovendien vier koppen vrouwenmantelthee en men masseert het onderlichaam met spiersterkende herderstasjestinctuur, in opwaartse richting van de schede.

Myome, of gezwellen in zachte weefsels en spieren, verdwijnen indien men elke dag duizendbladzitbaden neemt, een hele tijd lang, totdat ‘n geneeskundig onderzoek uitwijst dat het gezwel verdwenen is.

Een jong meisje, 19 jaar oud, kreeg haar maandelijkse menstruatieperiode niet. De vrouwenspecialist schreef haar pillen voor. De menstruatie kwam echter niet, maar de borsten van het meisje begonnen afzichtelijk te zwellen. Toen weigerde zij die pillen nog verder te gebruiken. Haar moeder kwam bij mij haar nood klagen. Ik zei haar, dat het meisje elke ochtend, op haar nuchtere maag, een kop duizendbladthee moest drinken. Na vier weken was alles, tot op de dag van vandaag, in orde. Ik herinner mij nog zo’n geval dat, toen niets meer hielp, een geval voor de zenuwinrichting werd. Maar toen kende ik de heilzame werking van de geneeskruiden nog niet.

Ook bij het climacterium (overgangsleeftijd) zou een vrouw steeds duizendbladthee moeten drinken. Dan zouden haar alle innerlijke onrust en andere vervelende toestanden bespaard blijven. Ook duizend-bladzitbaden zijn dan uitstekend voor haar gezondheid. Bij ontsteking van de zenuwen aan armen en benen, doen voet- en armbaden met toevoeging van duizendbladaftreksel veel goeds. Maar, het duizendblad moet dan tijdens de middagzon geplukt worden. Meestal helpt het vanaf de eerste keer en neemt dan alle pijnen weg.

Ook Dr. Lutze beveelt duizendbladthee aan »bij bloeddrang naar het hoofd die gepaard gaat met zulke hevige pijnen, alsof de schedel zou barsten; eveneens tegen duizeligheid, misselijkheid, oogpijn met tranenvloed, stekende pijnen in het oog, en neusbloeden …« Een aanval van migraine veroorzaakt door verandering van weer, of door zuidenwind, gaat dikwijls reeds met één beker duizendbladthee over, als deze zeer heet en slokje voor slokje gedronken wordt. Door het regelmatig gebruik van duizendbladthee kan migraine helemaal verdwijnen.

Omdat men in oude kruidenboeken duizendblad »het geneesmiddel voor alle kwalen noemt«, mag men het zeker ook in gevallen waar »alles boter aan de galg« is gebruiken. Het zal door zijn bloedreinigende kracht zelfs menige ziekte uit het lichaam verdrijven, die er zich sinds jaren in genesteld had. Men kan het in ieder geval eens proberen.

Misschien is het ook niet algemeen bekend dat duizendblad ook goed werkt op het beendermerg en daarin de bloedvorming bevordert. Daardoor helpt het bij beendermergziektes, ook als andere geneesmiddelen faalden; zelfs bij beeneter (beentuberculose) indien men daartegen de theekuur, baden en massage met duizendbladtinctuur aanwendt. Duizendblad is ook een goed bloedstillend middel bij bloedspuwing en kan samen met kalmoeswortel longkanker genezen. Men kauwt de kalmoeswortel overdag, ‘s morgens en ‘s avonds drinkt men in slokjes telkens een kop duizendbladthee. Bij maagbloedingen en sterk bloedende aambeien, evenals bij brandende en gespannen maag helpt deze thee zeer vlug. Bij verkoudheid, rugpijn, reumapijn moet men zo heet mogelijk veel duizendbladthee drinken. Duizendbladthee laat de nieren regelmatig werken, doet de eetlust terugkeren, lost winden en oprispingen op, laat maagkrampen ophouden, geneest ontstoken lever, maag- en darmkanaal, versterkt de werking van de darmen en zorgt aldus voor regelmatige stoelgang. Aangezien duizendblad ook gunstig werkt tegen stoornissen in de bloedsomloop en kramp in de bloedvaten, kan men hem bij angina pectoris zeer goed aanbevelen.

Lastige jeuk aan de schede zullen met wassingen en zitbaden met duizendbladthee verdwijnen. Tegen aambeien kan men van duizendbladbloem goede zalf maken. (Zie: Gebruiksaanwijzing.)

GEBRUIKSAANWIJZING

THEE: 1 overvolle theelepel kruid op ¼ l. water, opgieten en kort laten trekken.

TINCTUUR VAN DUIZENDBLAD: Met bij zonneschijn geplukte duizendbladbloem een fles vullen en die met graanjenever van 38% tot 40% volgieten, dan veertien dagen in de zon of in de warmte laten trekken.

DUIZENDBLADZALF: 90 gr. ongezouten boter of varkensvet goed heet laten worden, 15 gr. fijngesneden duizendbladbloemen en 15 gr. frambozenblaadjes daarin doen en kort laten opkoken, omroeren en afzetten. De volgende dag alles even opwarmen, door een linnen doekje persen en in schone glaasjes of potjes in de koelkast bewaren.

ZITBAD: 100 gr. duizendblad (bloem, blad en stengel) een hele nacht in koud water aanzetten; de volgende dag tot koken brengen en bij het badwater voegen (zie ook: Algemene Richtlijnen, onder zitbaden).

Ereprijs

(Veronica officinalis)

Toen de Romeinen indertijd het land van de Germanen bezetten, leerden zij bij de bevolking een geneeskruid kennen, dat ereprijs heette en door de Germanen zeer hoog geschat werd. Het had de naam een basisgeneesmiddel te zijn voor alle ziektes. Het wordt in de volksmond nu nog »voor alles goed« genoemd. Ook de Romeinen zouden, zoals ik in een oud kruidenboek gelezen heb, overtuigd zijn geweest van zijn grote geneeskracht, want als zij een kennis of vriend een bijzonder kompliment wilden maken dan zeiden zij: hij heeft net zoveel goede hoedanigheden als het hooggeprezen ereprijs.

Ik dacht hieraan toen een heer mij vertelde dat hij een zeer hoog cholesterolgehalte in zijn bloed had. Hij was daarvoor reeds meermaals in het ziekenhuis geweest. Ik raadde hem ereprijsthee aan; twee koppen per dag. Ik was heel blij toen hij mij een half jaar later vertelde, dat de dokters kort daarna verbaasd hadden gestaan, omdat zij dat hoge cholesterolgehalte bij hun onderzoek niet meer vaststelden.

Ereprijs groeit op droge gronden, in bossen, op ontboste gebieden, bij heggen, kreupelhout, sloten en bosranden. Het heeft een behaarde kruipende stengel, met kleine gezaagde, zilverig schitterende bladeren, waaruit hoogopschietende, helblauwe tot violette bloemenaren voortkomen. De bladeren vallen er vlug af als men er aan komt, daarom heet het hier en daar ook: »stap op en ga weg.« Ereprijs bloeit van mei tot augustus. De bloemen van deze plant worden gebruikt, de effectiefste zijn die planten die aan een bosrand of onder eiken groeien.

Deze plant, die ons sinds oeroude tijden bekend is, is een welkome steun bij de bloedzuiverende thee en helpt samen met verse brandnetelscheuten om chronische eczemen te genezen. Tegen hinderlijke jeuk bij oudere mensen kan men ereprijs zeer aanbevelen. Zwakke en gevoelige personen gebruiken het als een maagmiddel dat zacht werkt en dat ook de spijsvertering bevordert. Maagverslijming en darmstoornissen worden er eveneens door verholpen.

Heel bijzonder wil ik er op wijzen dat ereprijs tegen zenuwachtigheid, ontstaan uit geestelijke overspanning geweldig goede resultaten heeft. Een kop voor het slapengaan verricht door zijn kalmerende werking echte wonderen. De Zwitserse pastoor Künzle beveelt mensen, die veel geesteswerk moeten doen, sterk aan deze kalmerende thee voor het slapengaan te drinken. Het maakt de geest helder en verdrijft duizeligheid. Als men het mengt met selderwortel verdwijnt zenuwzwakte en zwaarmoedigheid. Zelfs bij geelzucht en niergruis, reuma en jichtpijn werkt ereprijs voortreffelijk!

Een pastoor schrijft mij: »De grote leemtes in mijn geheugen waren na 14 dagen met ereprijs en heermoes (in gelijke delen gemengd, twee koppen per dag) verdwenen. Tijdens de preek vergat ik soms al de belangrijke passages. Ik werd onzeker en zenuwachtig. Deze kruiden hebben mij verrassend snel geholpen.»

Bij een nog van vroeger overgebleven, droge bronchitis heeft ereprijs eveneens echte wonderen bewerkt. Als borstthee gebruikt men een mengsel van longkruid, hoefblad, smalle weegbree en ereprijs, in gelijke hoeveelheden vermengd. Met honing kan men de thee iets zoeter maken, of men giet er kokend water op waarin kandijsuiker opgelost werd.

Bij geelzucht, lever- en miltziektes raad ik volgend mengsel aan: 50 gr. paardenbloemwortel; 25 gr. wilde cichoreibloemen; 25 gr. Onze-Lieve-Vrouwebedstro en 50 gr. ereprijs. Deze kruiden goed mengen. Twee koppen drinken (1 overvolle theelepel kruiden voor ¼ l. water).

Uit de bloeiende plant kan men ook ‘n sap krijgen, dat bij chronische eczemen aan te bevelen is. Daarvan neemt men twee- tot driemaal per dag een volle eetlepel. (Zie recept bij de Gebruiksaanwijzing.)

Daar ereprijs in oude kruidenboeken, ook als wondkruid geprezen wordt, raad ik het ook voor ontstoken en moeilijk genezende wonden aan, in het bijzonder bij scheenbeenwonden. Die wonden worden eerst met de thee besprenkeld, daarna komt er de hele nacht een omslag om, die in vers getrokken thee is gedrenkt en wordt alles ingewikkeld.

Reuma en jichtlijders zouden eens de krachtig ereprijstinctuur moeten proberen die zij zelf maken kunnen. (Zie: Gebruiksaanwijzing.) Met deze tinctuur wrijft men de zieke ledematen in en neemt men driemaal per dag telkens 15 druppels in, met wat water of thee.

Drink in ieder geval elk jaar een tijdlang thee van versgeplukt ereprijs! Het vermindert niet alleen aderverkalking maar voorkomt het en geeft aan het lichaam nieuwe lenigheid door zijn bloedzuiverende werking. Daarom zeg ik U: »Neem deze raad ter harte!«